We dragen met ons gemeentelijk vastgoed in belangrijke mate bij aan de opgaven van de stad. Ons vastgoed stelt de inwoners van Almere in staat om onderwijs te volgen, te sporten, te recreëren, elkaar te ontmoeten en te genieten van de natuur in Almere. Daartoe heeft de gemeente geïnvesteerd in functionele en beeldbepalende gebouwen die bijdragen aan de aantrekkelijkheid van de stad als geheel. Deze worden goed onderhouden zodat we hier in de toekomst gebruik van kunnen blijven maken. Voor gebouwen die leegkomen zoeken we een nieuwe maatschappelijke functie of proberen we te transformeren. Indien die functie er niet meer is, stoten we die gebouwen af.
Beleidskader
Het beleidskader wordt gevormd door de Kadernota Vastgoedbeleid 2013-2020. We sturen op waarde behoud van de gebouwen. Dat doen we door de gebouwen goed te onderhouden, waar nodig levensduur verlengende maatregelen te nemen, de gebouwen energiezuiniger te maken, de gebouwen “bij de tijd te houden” door functionele verbeteringen, door een nieuwe bestemming te zoeken waardoor het gebouw opnieuw van waarde wordt en door de beschikbare m2 goed te benutten.
Meerjaren Perspectief Vastgoed Almere (MPVA)
Het MPVA biedt zicht op ontwikkelingen die van invloed zijn op de vastgoedportefeuille. We analyseren de gebouwen en brengen de plannen van huurders en gebruikers in kaart. Daarbij houden we zicht op belangrijke (beleidsmatige) trends en ontwikkelingen. Met behulp van dit MPVA zijn we in staat om te sturen op het behoud van de waarde van ons vastgoed voor de stad.
We dragen met ons vastgoed (343 objecten) in belangrijke mate bij aan de opgaven voor de stad. De inzet is onder andere gericht op het bijdragen aan de programma’s op het gebied van duurzaamheid, stadsvernieuwing Almere Haven en Buiten Centrum en de ambities van het Integraal Huisvestingsplan Onderwijshuisvesting.
Het Meerjarenperspectief Vastgoed Almere (MPVA) geeft op een transparante manier zicht op deze ontwikkelingen en geeft aan welke ingrepen nodig zijn om ervoor te zorgen dat ons vastgoed langdurige en duurzaam gebruikt kan worden.
In 2019 is de school voor voortgezet onderwijs Baken Poort opgeleverd en in gebruik genomen en zijn twee scholen voor tijdelijke onderwijshuisvesting in Nobelhorst in gebruik genomen. De levensduur verlengende ingrepen voor de gymzalen Vrijmark, Lingestraat en Harderwijkoever zijn in 2019 afgerond zodat deze gebouwen de komende 20 jaar weer mee kunnen. Wij hebben daarbij deze gymzalen ook meteen verder verduurzaamd.
Ook onderhoud draagt bij aan het waarde behoud van ons vastgoed. Niet alle geraamde onderhoudswerkzaamheden 2019 zijn uitgevoerd. De niet uitgevoerde werkzaamheden worden in 2020 en verdere jaren opgepakt. Er is echter geen sprake van achterstallig onderhoud. Hiermee wordt bedoeld dat er door het niet uitvoeren van onderhoud schade is ontstaan die voorkomen had kunnen worden.
We dragen met ons vastgoed bij aan de belangrijke duurzaamheidsdoelstellingen. Na een aantal jaren van investeren in duurzaamheidsmaatregelen, hebben we de meeste maatregelen die zich binnen afzienbare tijd terugverdienen, achter de rug. Het laaghangend fruit is geplukt. Om de volgende duurzaamheidsstappen te kunnen zetten gaan we onderzoeken op welke wijze we de routekaart naar duurzaam gemeentelijk vastgoed verder kunnen invullen en brengen we in beeld wat de daaraan verbonden kosten zijn.
De vastgoedportefeuille
De vastgoedportefeuille omvat 343 objecten in eigendom. Naast deze objecten in eigendom worden ook nog 20 objecten gehuurd. Dit geheel vormt een kernportefeuille waarmee een bijdrage wordt geleverd aan diverse beleidsdoelen. Zoals uit de grafiek blijkt bestaat bijna de helft hiervan uit onderwijsgebouwen.
Bij de programmabegroting 2019 (peildatum juni 2018) was sprake van 326 objecten. De toename in objecten is als volgt te verklaren:
- 3 nieuwe objecten (vo-school Baken Poort, Bivak 1 en de fontein aan het Globeplein)
- 1 object gesloopt (voormalige school aan de Hofmark 271)
- 15 administratieve wijzigingen als gevolg van het splitsen van objecten (onder andere roltrappen en liften stadscentrum zijn als apart object benoemd)
Leegstand
De leegstand in onze portefeuille bedraagt nog slechts 1,8%. De leegstand heeft betrekking op een gedeelte van gebouw Alnovum en Bivak 1. Bij de berekening van dit percentage wordt de onderwijshuisvesting buiten beschouwing gelaten omdat die valt onder de verantwoordelijkheid van de schoolbesturen. De beperkte leegstand zorgt voor een beperkte mate van flexibiliteit om nieuwe huisvestingsvragen op te vangen. Onze gebouwen staan nooit volledig leeg. Als het nodig is schakelen we een tijdelijke beheerder in.
De verkoop van gebouw Het Alnovum is in 2019 nog niet afgerond als gevolg van de voortdurende Bibob-procedure. Door de voorgenomen verkoop kon een deel van het pand niet meer verhuurd worden. Het voormalige politiebureau Haven aan het Bivak is strategisch aangekocht. De aankoop is strategisch in het kader van opgave ‘Stadsvernieuwing Haven (centrum)’. Totdat besloten is welke definitieve bestemming de locatie krijgt zal tijdelijk leegstandsbeheer plaatsvinden.
Onderhoudsniveau
In de kadernota Vastgoedbeleid is vastgesteld dat het gemeentelijk vastgoed conditie gestuurd wordt onderhouden conform de NEN 2767.
Financiën
Om de kosten voor planmatig onderhoud te egaliseren wordt gewerkt met een tweetal voorzieningen voor planmatig onderhoud. Een voorziening wordt gebruikt voor gymzalen en tijdelijke onderwijshuisvesting. De andere wordt gebruikt voor maatschappelijk vastgoed, parkeren en overige gebouwen. De voorzieningen worden gevoed door dotaties.
Geraamd was om ten laste van beide voorzieningen € 9,2 miljoen aan planmatig onderhoud uit te voeren in 2019. Dit betrof een groot scala aan verschillende werkzaamheden variërend van binnen- en buitenschilderwerk, vervanging van en onderhoud aan installatieonderdelen zoals regelapparatuur, groepenkasten, luchtbehandelingskasten, inbraak- en brandmeldinstallaties, liften, vervanging sportvloeren bij gymzalen, vervangen dakbedekking enzovoorts. Niet alle geraamde werkzaamheden 2019 zijn uitgevoerd. De niet uitgevoerde werkzaamheden worden in 2020 en verdere jaren opgepakt. Er is echter geen sprake van achterstallig onderhoud. Hiermee wordt bedoeld dat er door het niet uitvoeren van onderhoud schade is ontstaan die voorkomen had kunnen worden.
Verduurzaming gemeentelijk vastgoed
In de afgelopen jaren zijn kredieten ter beschikking gesteld om - budgettair neutraal – duurzaamheidsmaatregelen te nemen. Daarmee dragen we waar mogelijk bij aan de ambitie van een energie-neutraal Almere. Uitgangspunten voor de verduurzaming zijn de bestaande gebouwen energiezuiniger maken, lokaal duurzame energie opwekken, inkoop van duurzame energie en nieuwbouw en levensduurverlengende ingrepen (bijna) energieneutraal. Voor 42% van onze gebouwen, waarvoor het verplicht is, hebben wij een energielabel. De gemiddelde energieprestatie index bedraagt 0,96 wat ongeveer gelijk staat aan label A. We kopen groene, in Nederland opgewekte stroom in voor onze gebouwen en objecten in de openbare ruimte. Voor het lokaal duurzaam opwekken zijn gebouwen voorzien van zonnepanelen die ongeveer 21% van de energie leveren. Eind 2019 hebben we zes (bijna) energieneutrale gebouwen in onze portefeuille. De nieuwe sporthal Haven is zelfs energieleverend. Daarmee is de voorbeeld rol van de gemeente goed ingevuld.
Levensduurverlengende investeringen
In 2019 zijn voor een drietal gymzalen (Vrijmark, Lingestraat en Harderwijkoever) de levensduur verlengende ingrepen nagenoeg afgerond. Daarmee zijn ze weer toekomstbestendig voor de komende 20 jaar. Bij deze aanpak is zoveel als mogelijk verduurzaming meegenomen. De gevel van gymzaal Vrijmark is bij wijze van proef voorzien van unieke zonnecollectoren. Door een speciaal ontwikkelde coating absorberen deze panelen de warmte van de zon. Deze warmte wordt vervolgens weer gebruikt voor verwarming van de gymzaal en voor warmwater. De aanpak van de resterende twee gymzalen staat gepland voor 2020.